Het zal je vast niet zijn ontgaan dat Putin voor een oorlog heeft gekozen tussen Oekraïne en Rusland. Inmiddels is het al 2 dagen geleden dat Oekraïne is binnengevallen door Russische militairen, nog steeds weet niemand wat Poetin van plan is. Het lijkt zeer onwaarschijnlijk dat Poetin meer wilt dan Oekraïne, dus voor een oorlog in ons Nederland hoeven wij ons vooralsnog niet druk te maken. Maar moeten wij ons wel druk gaan maken over de Nederlandse economie? Dat lees je in dit artikel.

Het kan 1000 euro per Nederlander gaan kosten

Nederland krijgt meer last van een langdurige oorlog tussen Oekraïne en Rusland dan landen als Frankrijk, Noorwegen of Denemarken. De oorzaak hiervan is dat Nederland zeer afhankelijk is van de toelevering van olie en gas uit Rusland. Zo kun je aan onderstaande afbeelding van de Rabobank zien dat Nederland t.o.v. andere Europese landen zeer hoog staat op de afhankelijkheid van Rusland.

Bron: RaboResearch, Trademap.org, Macrobond

Doordat Nederland erg afhankelijk is van Rusland heeft dit ook ernstige gevolgen voor de Nederlandse economie. Zo heeft de Rabobank verschillende scenario’s uitgestippeld.

Scenario A

Een ander scenario dat Rabobank aanhaalt is dat het Westen niet militair Oekraïne helpt, maar wel sancties oplegt die niet direct effectief zijn. Dit scenario heeft als gevolg dat de handel tussen Rusland en het Westen maar kort stil ligt (ongeveer een half jaar). Dit heeft als gevolg dat het elke Nederlander ongeveer €400 gaat kosten, wat neerkomt op een totaal van bijna 7 miljard euro.

Dit scenario houdt in dat de grondstofprijzen sterk stijgen voor het Westen, deze stijging zal voor een langere tijd aanhouden. Op dit moment kost een olievat 80 dollar en dit stijgt in dit scenario naar 125 dollar, wat een stijging is van ruim 56%.

De gasprijs was voor woensdag nog 97 dollar, inmiddels is dat al bijna 130 dollar en stijgt dat in dit scenario zelfs door tot de 175 dollar. Dat zorgt voor een stijging van ruim 80%.

Scenario B

Wanneer het Westen niet militair Oekraïne, maar wel effectieve sancties oplegt aan Rusland kan dat zelfs als gevolg hebben dat de oorlog 1000 euro per Nederlander kan gaan kosten. In totaal kan het Nederland dus ruim 17 miljard euro gaan kosten, wat natuurlijk enorm veel is.

In dit scenario stijgen de grondstofprijzen ook, echter zakken deze prijzen weer snel terug. Op het hoogtepunt zal de olieprijs 135 dollar zijn en de gasprijs 215 dollar per vat. Dit zorgt voor een olieprijsstijging van ruim 68% en een gasprijsstijging van ruim 121%.

Bron: RaboResearch

Maar wie profiteren er dan wel?

Volgens Rabobank profiteert Rusland van scenario 2, omdat in dit scenario de grondstofprijzen hoger worden en ze niet worden gestraft door sancties. Doordat er geen effectieve en strenge sancties tegen Rusland worden opgelegd zal Rusland nog steeds grondstoffen verkopen aan het Westen, maar nu zelfs tegen hogere prijzen.

In scenario 1 zal China voornamelijk profiteren, omdat het Westen minder grondstoffen uit Rusland haalt zakt de prijs voor China. China kan daarom de grondstoffen met korting kopen van de Russen. Echter krijgt Rusland het zwaar in dit scenario, omdat een groot deel van de handel voor Rusland instort. De grondstofmarkt is voor Rusland namelijk een groot deel van hun economie.

De schade via handel zal beperkt blijven

Volgens dit artikel van de Gelderlander zal de schade aan handel beperkt blijven. Dat heeft als oorzaak dat de uitvoer van handel vanuit Nederland naar Rusland en Oekraïne zo’n 7 miljoen euro per jaar beslaat. De totale export van Nederland ligt op ruim 540 miljard euro, waardoor die 7 miljard euro geen ernstige gevolgen zal hebben.

Er wordt voornamelijk handel gedreven met Rusland in geneesmiddelen, apparatuur en transportmiddelen als vrachtwagens en trailers. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor de individuele bedrijven, maar niet voor de gehele Nederlandse economie.

De import is het gevaar

Zoals eerder in dit artikel vermeld kan de toelevering van gas en olie vanuit Rusland een gevaar worden voor de Nederlandse economie. Hans Grünfeld, directeur van VEMW, de club van industriële grootverbruikers van zegt: “Het lijkt erop dat de Russen gas als wapen inzetten, dat betekent structureel hogere prijzen. En er is het gevaar dat de gastoevoer helemaal stilvalt als de pijpleidingen door het militair geweld worden geraakt.”

De import van veevoer, graan en eetbare oliën uit Oekraïne en Rusland kan ook een gevaar gaan vormen voor de Nederlandse economie. Maar liefst 30% van de mondiale graanexport is in handen van Oekraïne en Rusland. In het geval dat de sancties in juli 2022 nog steeds van kracht zijn, dan kan de graanprijs gaan verdubbelen. De prijs van gerst en maïs stijgt dan ook met 30  tot 40%. Volgens Rabobank zal de markt halverwege 2023 pas weer stabiliseren.

Doordat het veevoer in prijs omhoog zal gaan, zal dat ook de prijs voor vlees, zuivel en bier duurder maken. De consument gaat dit dus voelen in de supermarkt en winkels.

Bron: RaboResearch

De inflatie blijft stijgen

Door de verhoogde energie en voedselprijzen zal de inflatie in Nederland ook blijven stijgen. Ten opzichte van het basisscenario van dit jaar zal de inflatie met 1,3 procentpunt tot 3,5 procentpunt stijgen en in 2023 met nog eens 1,4 procentpunt tot 5,9 procentpunt.

In Nederland wordt dit jaar 2,2 procentpunt hogere inflatie verwacht en volgend jaar 2,1 procentpunt.

Bron: RaboResearch

De VS en Europa hebben angst om alles uit de kast te halen tegen Rusland

In het ergste geval zal het Westen ook sancties opleggen aan China. Dit kan het Westen doen omdat China nog steeds handel drijft met Rusland en dat gaat tegen de strafmaatregelen in. Volgens de economen van de Rabobank zal dit enorm ernstige gevolgen hebben dat niet op te vangen is in de huidige macro-economische modellen. Dit zorgt voor een angst vanuit het Westen en VS om Rusland hard aan te pakken.

De wereld zal zich in dit scenario gaan vormen tot landen met een ‘with us or without us’ mentaliteit, zoals voormalig president George W. Bush ooit de strijd tegen het terrorisme beschreef. Dit wil de VS en Europa gaan vermijden.